Cao đẳng Y Hà Nội Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur
Người bệnh tai biến mạch máu não cần có một chế độ chăm sóc đặc biệt. Điều dưỡng viên cần lập kế hoạch chăm sóc người bệnh tai biến như thế nào?
- Chăm sóc bệnh nhân say nắng, say nóng
- Lập kế hoạch chăm sóc bệnh nhân thở máy
- Quy trình kỹ thuật đặt kim luồn ngoại vi thực hiện như thế nào?
Lập kế hoạch chăm sóc người bệnh tai biến mạch máu não
Nhận định chăm sóc bệnh nhân tai biến mạch máu não
Các giảng viên Cao đẳng Điều Dưỡng chính quy tại Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur chia sẻ đến các bạn sinh viên Cao đẳng Điều Dưỡng cần khai thác người nhà người bệnh với các luồng thông tin như là:
- Mức độ tỉnh táo của người bệnh.
- Một số dấu hiệu sinh tồn.
- Phát hiện một số thiếu sót về nói, nghe, nhìn, đọc, viết.
- Khả năng tự chăm sóc và hoạt động thể lực.
- Ăn uống, nuốt có khó, nghẹn, sặc hay không, tình trạng dinh dưỡng.
- Tình trạng bài tiết: bí đại, tiểu tiện, đại, tiểu tiện không tự chủ.
- Phát hiện một số yếu tố nguy cơ gây tai biến mạch não.
- Trình độ học vấn? Hoàn cảnh kinh tế? Mối quan hệ gia đình? Điều kiện sống và làm việc…
Hướng dẫn lập kế hoạch chăm sóc bệnh nhân tai biến mạch máu não
Giảng viên liên thông Cao đẳng Điều Dưỡng – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur chia sẻ các bước lập kế hoạch chăm sóc bệnh nhân tai biến mạch máu não như sau:
- Duy trì được dòng máu não thoả đáng cho người bệnh tai biến mạch máu não.
- Người bệnh sẽ dần dần cải thiện được khả năng hoạt động thể lực và tự chăm sóc bản thân, ngăn ngừa được một số biến chứng.
- Người bệnh sẽ thông tin được bằng phương pháp thay đổi phương pháp thông tin và/hoặc luyện tập phục hồi được tiếng nói.
- Đảm bảo đủ nhu cầu dinh dưỡng cho người bệnh tai biến mạch máu não.
- Người bệnh sẽ đại, tiểu tiện được bình thường.
- Người bệnh tai biến mạch máu não sẽ không bị loét ép hoặc sẽ lành vết loét nếu có.
Chăm sóc người bệnh tai biến mạch máu não
Thực hiện chăm sóc bệnh nhân tai biến mạch máu não
Duy trì dòng máu não thoả đáng bằng một số biện pháp
- Ít nhất cứ 3 giờ điều dưỡng phải nhận định về ý thức của người bệnh tai biến mạch máu não theo thang điểm Glasgow (tối ưu là 15, càng thấp thì sự tưới máu não càng kém).
- Trong trường hợp có phù não, tăng áp lực nội sọ thì giúp người bệnh nằm đầu cao 300giúp làm tăng dẫn lưu tĩnh mạch não, giảm bớt áplực nội sọ tạo điều kiện tốt cho tưới máu não.
- Trong quá trình chăm sóc bệnh nhân tai biến mạch máu não, Điều dưỡng viên cần tránh tất cả một số hoạt động có thể gây tăng áp lực nội sọ cho người bệnh như:
+ Tránh giúp người bệnh bị cong gập nhất là đoạn hông, cổ.
+ Hạn chế ho của người bệnh.
+ Giữ bệnh phòng tuyệt đối im lặng.
- Theo dõi sát một số dấu hiệu sinh tồn ít nhất là 4 giờ/1 lần. Cho phép giữ huyết áp ở mức 150/100 mmHg giúp duy trì áp lực tưới máu não.
- Thực hiện một số thuốc giúp cải thiện tưới máu não:
+ Thuốc chống đông cho một số người bệnh tắc mạch não: heparin, wafarin, aspirin.
+ Thuốc hỗ trợ thành mạch não hạn chế xuất huyết: nimodipin…
+ Thuốc dinh dưỡng và bảo vệ tế bào não: cerebrolysin…
Cải thiện khả năng hoạt động thể lực
- Tập vận động cho người bệnh tai biến mạch máu não với một số nguyên tắc sau:
+ Luyện tập thụ động nếu mất hoàn toàn vận động.
+ Luyện tập chủ động khi đã hồi phục một phần.
+ Luyện tập tất cả một số cơ và một số khớp bên liệt tuần tự từ gốc đến ngọn kể cả ngón tay ngón chân, làm tất cả một số động tác mà khớp đó có như co, duỗi, giạng, khép và quay.
Cách chăm sóc người bệnh tai biến mạch máu não
+ Luyện tập ngày 3 lần, mỗi động tác của khớp làm 5 lần.
- Cung cấp cho người bệnh một số phương tiện hỗ trợ như ghế ngồi, xe đẩy, gậy chống…
- Chú ý phương pháp vận chuyển người bệnh giúp hạn chế tiêu hao năng lượng cho điều dưỡng và tránh tai nạn ngã, gãy xương… cho người bệnh.
Một số can thiệp chăm sóc trên nếu được thực hiện triệt giúp người bệnh sẽ phục hồi khả năng vận động, tránh được một số biến chứng do bất động như teo cơ, thoái khớp, cứng khớp, loét ép, viêm phổi…
Cải thiện khả năng tự chăm sóc
- Hướng dẫn cho người bệnh một số phương pháp hợp lý giúp họ thực hiện một số hoạt động tự chăm sóc như: vệ sinh răng miệng, mặc quần áo, trang điểm.
- Khuyến khích người bệnh tự làm càng nhiều càng tốt, chỉ trợ giúp khi người bệnh không tự làm được.
- Cung cấp cho người bệnh một số phương tiện trợ giúp như: ghế ngồi đại tiện, gậy chống, xe lăn. Giúp người bệnh di chuyển nhưng phải đảm bảo an toàn cho người bệnh.
- Cung cấp một chế độ ăn đủ năng lượng giúp người bệnh có thể tập luyện.
Cải thiện khả năng giao tiếp
- Trước hết cần thay đổi phương pháp thông tin với người bệnh bằng một số phương pháp thông tin không lời thông qua dùng hình ảnh, chữ viết, ra hiệu (nếu không liệt tay).
- Sau đó là luyện tập phát âm: nguyên tắc là luyện từng từ, cụm từ, câu ngắn, câu dài hơn bằng phương pháp:
+ Điều dưỡng Cao đẳng ngồi đối diện với người bệnh, phát âm chậm rãi, rõ ràng từng từ rồi dần dần là cụm từ, câu và giúp người bệnh nhắc lại.
+ Luyện tập nhiều lần trong ngày.
Đảm bảo đủ dinh dưỡng
- Cho ăn qua ống thông dạ dày khi người bệnh hôn mê hoặc không thể nuốt được.
- Nếu người bệnh tỉnh, có thể nuốt được cho người bệnh ăn ở tư thế ngồi trên giường hoặc trên ghế tựa.
- Chọn và/hoặc chế biến thức ăn mềm, đặc (cháo đặc, súp đặc…)
- Không cho ăn thức ăn dạng lỏng khi người bệnh có biểu hiện sặc.
- Thức ăn phải đủ và cân đối về thành phần dinh dưỡng, đủ năng lượng (2000 – 2400 kcalo/ ngày), chia ăn lam nhiều bữa.
- Phương pháp cho ăn: đưa miếng thức ăn vào sâu trong khoang miệng, lệch về bên không liệt.
- Hằng ngày luyện tập, xoa day một số cơ ở mặt như cơ cắn, cơ nhai, cơ vùng cổ giúp cho sự phục hồi một số cơ tham gia động tác nhai nuốt.
Khắc phục tình trạng bí đại, tiểu tiện
- Cần lập lại phản xạ đại, tiểu tiện cho người bệnh bằng phương pháp: cứ 4 giờ/ lần cho ngồi bô tiểu tiện và ngày/ 1lần ngồi bô đại tiện vào đúng giờ đại tiện đã hình thành từ trước khi bị tai biến.
Phòng và giải quyết loét ép
- Thay đổi tư thế cho người bệnh ít nhất 2 giờ/1 lần.
Đánh giá kết quả chăm sóc bệnh nhân tai biến mạch máu não
Các giảng viên Văn bằng 2 Cao đẳng Điều Dưỡng cho biết, việc chăm sóc được coi là có kết quả khi:
- Người bệnh tai biến mạch máu não cải thiện được mức độ nhận thức, không xuất hiện thêm một số tổn thương thần kinh.
- Người bệnh phục hồi dần hoạt động thể lực và khả năng tự chăm sóc bản thân.
- Thông tin được bằng một hình thức giao tiếp khác hoặc phục hồi được tiếng nói.
- Không bị một số biến chứng như gãy xương, cứng khớp, viêm phổi, loét ép…
Trích dẫn: Kỹ thuật chăm sóc bệnh nhân – Điều dưỡng cơ bản
Theo Kiến thức Y dược tổng hợp
