Kiến thức về kỹ thuật nuôi cấy vi khuẩn

Chẩn đoán vi sinh là một phần quan trọng không thể thiếu trong việc xác định các bệnh nhiễm trùng. Trong lĩnh vực này, kỹ thuật nuôi cấy vi khuẩn là một phương pháp phổ biến và dễ áp dụng tại nhiều cơ sở y tế.

Kiến thức về kỹ thuật nuôi cấy vi khuẩn

Khái niệm về nuôi cấy vi khuẩn

Giảng viên các trường Cao đẳng Y Dược Hà Nội cho hay: Nuôi cấy vi khuẩn là một phương pháp tăng số lượng vi khuẩn bằng cách chia chúng thành các quần thể riêng lẻ thông qua việc nuôi cấy trên các môi trường chuyên biệt. Mục tiêu của quá trình này là tạo ra các điều kiện lý tưởng để phân biệt và nhận diện đặc điểm đặc trưng của từng loại vi khuẩn. Đây là một phương pháp quan trọng và cơ bản nhất để chẩn đoán chính xác nguồn gốc gây bệnh.

Trong quá trình nuôi cấy vi khuẩn, vô cùng quan trọng là tuân thủ nguyên tắc vô trùng để tránh tình trạng nhiễm tạp các vi khuẩn khác từ môi trường bên ngoài, như không khí hay các dụng cụ và vật dụng, vì điều này có thể ảnh hưởng đến quá trình xác định nguyên nhân gây bệnh.

Các phương pháp Nuôi cấy vi khuẩn

Lựa chọn phương pháp nuôi cấy phụ thuộc vào mục đích cụ thể và loại mẫu bệnh phẩm. Dưới đây là một số dụng cụ cần thiết trong quá trình nuôi cấy vi khuẩn:

• Đèn cồn, que cấy, pipet Pasteur.
• Tủ ấm, tủ an toàn sinh học.
• Ống nghiệm,…

Giảng viên Cao đẳng Y Dược TP.HCM cho biết: Môi trường nuôi cấy phải được chọn lựa sao cho phù hợp và có thể bao gồm nước muối sinh lý 0.9%, tùy thuộc vào mục đích cụ thể của quá trình nuôi cấy.

Phương pháp nuôi cấy phân vùng vi khuẩn

• Mục đích: Quá trình này nhằm mục đích phân lập vi khuẩn gây bệnh thành từng khuẩn lạc riêng biệt, từ đó giúp xác định chính xác căn nguyên gây bệnh.
• Bệnh phẩm sử dụng: Các loại dịch (dịch não tủy, dịch sinh dục,…), phân, mủ,…
• Một số môi trường nuôi cấy phân vùng: Blood Agar (môi trường thạch máu), Chocolate Agar (môi trường thạch sô cô la), TCBS, MacConkey, SS,…
• Quy trình thực hiện:
  • Ghi đầy đủ thông tin về bệnh phẩm và ngày nuôi cấy lên đĩa thạch.
  • Sử dụng que cấy vô trùng để lấy bệnh phẩm ra môi trường nuôi cấy, thực hiện cấy phân lập hoặc cấy định lượng tùy thuộc vào loại bệnh phẩm.
  • Các bước cấy:
    • Cấy vùng 1: Sử dụng que cấy chứa bệnh phẩm để tạo một vùng nguyên ủy ở rìa đĩa thạch. Ria đều vi khuẩn theo đường ziczac với diện tích chiếm 1/4 diện tích đĩa thạch.
    • Cấy vùng 2: Xoay đĩa 90 độ và cấy vùng 2 bằng cách di chuyển que cấy theo đường ziczac thưa hơn so với vùng 1. Vùng 2 cũng chiếm 1/4 đĩa.
    • Cấy vùng 3: Xoay đĩa 90 độ và cấy tương tự như vùng 2. Đảm bảo các đường cấy ở vùng 3 chạm vào vùng 2 và đường cấy thưa hơn so với vùng 2. Diện tích cấy là 1/4 đĩa thạch tiếp theo.
    • Cấy vùng 4: Xoay đĩa 90 độ và cấy tương tự như trên ở 1/4 đĩa cuối cùng.
  • Nếu sử dụng que cấy kim loại, đốt tiệt trùng que cấy sau mỗi lần cấy ở một vùng khác nhau. Nếu sử dụng que cấy vô khuẩn, cần thay que sau mỗi lần chuyển vùng cấy. Sau khi hoàn thành cấy, giữ môi trường nuôi cấy trong tủ ấm ở 37 độ C, có thể có khí CO2 hoặc không (tùy thuộc vào loại môi trường). Theo dõi sự phát triển của vi khuẩn sau 18 – 24 giờ.
• Lưu ý: Các đường cấy ở vùng sau phải chạm vào đường cấy ở vùng trước để đảm bảo vi khuẩn mọc ở tất cả các vùng và tạo khuẩn lạc riêng rẽ.

Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur đào tạo KTV Cao đẳng Xét nghiệm 2024

Phương pháp đếm vi khuẩn

• Mục đích: Phương pháp này được sử dụng để xác định số lượng vi khuẩn có khả năng phát triển trong một thể tích nhất định của bệnh phẩm.
• Bệnh phẩm thường sử dụng: Nước tiểu.
• Môi trường cấy đếm: Thạch máu.
• Quy trình:
  • Cấy đếm bằng que cấy có thể tích 1 microlit:
    • Sử dụng que cấy để lấy đủ thể tích của bệnh phẩm, sau đó ria que cấy thẳng một đường chính giữa đĩa thạch để tạo ra đường nguyên ủy.
    • Dàn đều vi khuẩn khắp đĩa thạch theo đường ziczac, và tất cả các đường cấy này phải đi qua đường nguyên ủy. Đặt đĩa thạch trong tủ ấm ở nhiệt độ và thời gian phù hợp.
    • Đặt trong tủ ấm 37 độ C qua đêm.
  • Sau khi nuôi cấy, môi trường cấy sẽ được theo dõi sự phát triển của vi khuẩn sau mỗi 24 giờ. Nếu có xuất hiện vi khuẩn gây bệnh, sẽ tiến hành định danh bằng nhiều kỹ thuật khác nhau: định danh dựa trên tính chất sinh học cơ bản, định danh bằng thanh API, định danh bằng máy tự động,… để xác định chủng vi sinh vật gây bệnh và sau đó tạo kháng sinh đối với vi khuẩn đó.
  • Nếu không xuất hiện vi khuẩn gây bệnh sau 48 – 72 giờ, kết luận là kết quả nuôi cấy âm tính.

Thông tin tại mục kiến thức y khoa mang tính tham khảo!

Tổng hợp bởi yhanoi.edu.vn từ Medlatec